Bị ngứa da sau khi sinh là một biểu hiện của các chứng dị ứng và mề đay. Bệnh không nguy hiểm nhưng kèm với ngứa còn là nổi mẩn đỏ, phát ban… gây khó chịu và mệt mỏi cho mẹ sau sinh.
Các chứng dị ứng và mề đay gây ra ngứa ngáy thường là do mẹ bị dị ứng phấn hoa, thức ăn hay thời tiết… Lúc đầu biểu hiện bệnh thường là mẩn ngứa và xuất hiện các nốt mẩn đỏ nhỏ li ti. Tuy nhiên nếu không được điều trị sớm mẩn ngứa, đỏ sẽ lan rộng ra toàn thân. Các vị trí bị ngứa thường là các vùng da hở như mặt, cổ, cánh tay…
Ngứa ngáy sau sinh do dị ứng là nổi ám ảnh của nhiều mẹ. Có khoảng 20-30% phụ nữ sau sinh sẽ bị mắc chứng này.
Thường thì các mẹ có xu hướng chịu đựng để cảm giác khó chịu đi qua. Nhưng lời khuyên cho mẹ lúc này là nên khám bác sĩ để được tư vấn chữa trị hiệu quả.
Nguyên nhân bị ngứa da sau khi sinh
Nguyên nhân đầu tiên là do cơ địa của mẹ trở nên nhạy cảm hơn sau thai kỳ nên dễ bị ứng hơn thời gian trước đó. Hệ miễn dịch của mẹ bị tác động do quá trình sinh nở gây ra.
Việc bổ sung các dưỡng chất như vitamin, chất khoáng … trong thai kỳ không cân bằng cũng gây ra tình trạng nóng trong và mẩn ngứa.
Cơ thể mẹ bầu sau khi sinh yếu ớt hơn bình thường nên cũng dễ bị các nhân tố bên ngoài tác động gây ra dị ứng, mẩn ngứa.
Giải thích cho điều này các bác sĩ cho rằng nguyên nhân dẫn đến dị ứng sau sinh là do những thay đổi trong quá trình trước và sau khi mang thai đã tác động đến hệ miễn dịch của người mẹ. Thông thường hệ miễn dịch sẽ tham gia vào quá trình đào thải các chất lạ xâm nhập vào trong cơ thể. Tuy vậy trong thời gian mang thai hệ miễn dịch nhận chỉ thị từ não không đào thải thai nhi vì vậy cũng mất cảnh giác với những vật thể lạ xâm nhập vào trong cơ thể. Đó là lí do mà cơ thể người phụ nữ sau khi mang thai trở nên nhạy cảm hơn với nhiều thứ trước kia họ tiếp xúc bình thường.
Phụ nữ sau sinh thể trạng rất yếu nên dễ bị nhiễm lạnh, gió độc từ môi trường bên ngoài cũng gây ra tình trạng ngứa, dị ứng da.
Một nguyên nhân nữa là do trong quá trình mang thai với mong muốn con mình khỏe mạnh nên các bà mẹ bổ sung nhiều loại vitamin, khoáng chất vào trong cơ thể. Tuy vậy không phải bà mẹ nào cũng có chế độ dinh dưỡng hợp lí, việc bổ sung quá nhiều dưỡng chất đặc biệt là sắt và kẽm gây nóng trong người và mẩn ngứa.
Cách trị ngứa da sau sinh
Để giảm ngứa còn phụ thuộc một phần vào nguyên nhân gây ngứa. Nếu các mẹ chỉ bị ngứa đơn giản do da bị căng giãn hoặc bị khô, các biện pháp dưới đây sẽ dễ dàng giúp giảm ngứa:
- Tránh tắm dưới vòi sen hoặc tắm bồn bằng nước nóng, nó có thể làm các mẹ bị khô da và làm cho triệu chứng ngứa trở nên tồi tệ hơn. Sử dụng xà phòng dịu nhẹ, không mùi (do một số mùi hương có thể gây kích thích) và tắm thật sạch, sau đó lau khô bằng khăn bông mềm.
- Tắm với cám gạo thường xuyên cũng là một biện pháp hữu hiệu các mẹ nhé.
- Bôi kem dưỡng ẩm không mùi sau khi đã tắm rửa và lau khô sạch sẽ. Các mẹ nên sử dụng sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên như dầu dừa để tăng độ ẩm cho da.
- Đặt những miếng gạc mát, ẩm vào vùng da bị ngứa.
- Tránh đi ra ngoài đường vào giờ nắng nóng bởi nhiệt độ nóng nực ngoài trời sẽ dễ khiến cho da các mẹ ngứa hơn.
- Mặc quần, áo bằng vải cotton mềm mịn, thông thoáng.
Nếu các mẹ đang bị nổi phát ban nghiêm trọng hoặc rất ngứa, các biện pháp trên có lẽ sẽ không hoàn toàn khắc phục được. Các mẹ sẽ phải cần đến lời khuyên tư vấn của bác sĩ để dùng kèm theo kem bôi hoặc thuốc uống.
Bị ngứa sau sinh không dễ chịu nên nhiều mẹ chỉ muốn cắt cơn nhanh chóng, xoa dịu ngay lập tức các mẩn đỏ, nên thường có xu hướng sử dụng các loại thuốc tây để điều trị.
Tuy nhiên, triệu chứng này thường xuất hiện khi mẹ vừa mới sinh, lúc này cũng là giai đoạn mẹ đang cho em bé bú, nên việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng nên có sự hướng dẫn của các sĩ để tránh ảnh hưởng không tốt đến bé.
Một số chất trong thuốc có thể xâm nhập qua da mẹ và đi vào sữa mẹ đấy. Các nghiên cứu khoa học cho thấy có 1% lượng thuốc mà mẹ sử dụng sẽ được thải qua sữa trong vòng 24 giờ. Một số loại thuốc thì liều lượng này có thể tăng lên 5%.
Bên cạnh đó việc sử dụng các loại thuốc tây để điều trị khi bị ngứa da sau khi sinh còn có thể gây buồn ngủ sẽ gây khó khăn cho mẹ trong việc chăm sóc bé.
Hơn nữa, thuốc tây chỉ có tác dụng cắt cơn triệu chứng nhưng không điều trị tận gốc tình trạng dị ứng khi mẹ tiếp xúc với nguyên nhân tác động triệu chứng sẽ tái phát.
Cách tốt nhất để khắc phúc tình trạng dị ứng khiến mẹ bị ngứa da sau khi sinh là nên cân bằng lại chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
Một số bài thuốc cổ truyền từ các loại dược thảo như lá khế, kim ngân hoa, ké đầu ngựa,… có thể giúp mẹ điều tiết lại hệ miễn dịch, thanh nhiệt, giảm độc, giảm dị ứng mà không ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ.
Trên đây là những chia sẻ từ Phòng Khám Da Liễu Đông Phương Hà Đông về tình trạng ngứa da sau khi sinh ở nhiều sản phụ. Hy vọng những chia sẻ này giúp các mẹ có thêm kiến thức về các bệnh da liễu ngoài da sau khi sinh em bé, để từ đó có cách phòng tránh và điều trị phù hợp, an toàn cho cả mẹ và con.